ขยะอาหารล้นโลก จนรับมือไม่ไหว แล้วเราจะช่วยลดขยะเหล่านี้ได้อย่างไร!? ต้องบอกว่าในปัจจุบัน ขยะอาหาร (Food waste) เป็นปัญหาร้ายแรงที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างมาก อีกทั้งปัญหาเหล่านี้ยังเกิดจากตัวมนุษย์ทุกคนรวมถึงพวกเรา ซึ่งถ้าดูข้อมูลการทิ้งอาหารทั่วโลก จะพบว่ามีการทิ้งขยะอาหาร ทั้งหมดประมาณ 1.3 พันล้านตันต่อปี ซึ่งคิดเป็นหนึ่งในสามของอาหารที่ผลิตได้ทั้งหมด
ขยะอาหาร (Food waste) ที่เกิดขึ้นนี้ไม่เพียงแต่ทำให้เราต่างสูญเสียทรัพยากรที่มีค่าจากการจัดการขยะอย่างไม่จำเป็นเช่น น้ำ แรงงาน และพลังงานที่ใช้ในการผลิตอาหาร แต่ยังการเกิดของขยะอาหารยังเป็นแหล่งที่มาสำคัญของการปล่อยก๊าซเรือนกระจกขึ้นสู่ชั้นบรรยากาศของโลก เช่น มีเทน ที่เกิดจากการย่อยสลายของอาหารในหลุมฝังกลบ ซึ่งเป็นตัวการสำคัญที่ก่อให้เกิดภาวะโลกร้อนอีกด้วย
แล้วเราจะสามารถเรียนรู้และจัดการกับขยะเหล่านี้ได้อย่างไรเพื่อให้เราสามารถมีโลกที่ยั่งยืน และไม่ยากจนเกินความสามารถของเราเกินไป? วันนี้เราจะมาลงลึกเกี่ยวกับรายละเอียดของการจัดการ และวิธีการแก้ปัญหากัน
ขยะเศษอาหาร (Food waste) คือ อาหารที่ถูกทิ้งหรือเกิดความเสียหายจนไม่สามารถบริโภคต่อไปได้ ซึ่งอาจเกิดขึ้นทั้งในอุตสาหกรรมของอาหารเอง ตั้งแต่การผลิต การขนส่ง การแปรรูป การจัดจำหน่าย จนถึงขั้นตอนของการบริโภค ของผู้บริโภคปลายทางที่อาจจะรับประทานอาหารไม่หมดจนกลายเป็นขยะเศษอาหารขึ้นมา
โดยขยะอาหารสามารถแบ่งออกเป็นสองประเภทหลักๆ คือ ขยะอาหารที่กินได้ (Edible Food waste) เช่น อาหารที่หมดอายุแล้ว และขยะอาหารที่กินไม่ได้ (Inedible Food waste) เช่น เปลือกผลไม้และผักที่ถูกทิ้ง
อย่างที่กล่าวไว้ว่าขยะอาหารนั้นสามารถแบ่งออกได้หลายประเภท ซึ่งโดยทั่วไปแล้วเราสามารถแบ่งออกเป็นประเภทย่อยๆ ได้อีก 3 ประเภท ได้แก่
อย่างไรก็ตาม แม้ว่าขยะเศษอาหารจะถูกปล่อยออกมาอย่างมหาศาล และถือว่าเป็นเรื่องที่ยากต่อการจัดการมากกว่าขยะประเภทอื่นๆ แต่สุดท้ายแล้วก็ยังมีอีกหลายวิธีที่เราสามารถช่วยโลกลดขยะประเภทเศษอาหารเหล่านี้ได้ง่ายๆ
การจัดเก็บอาหารอย่างถูกวิธี ก็สามารถยืดอายุการเก็บรักษาและลดการเสียหายของอาหารที่จะกลายไปเป็น food waste ได้ ซึ่งวิธีการและความรู้ในการจัดการอาหารอย่างถูกวิธีก็เป็นเรื่องที่สำคัญที่เราควรจะต้องศึกษา อย่างเช่น การรู้ว่าผักผลไม้บางชนิดควรเก็บในตู้เย็น ในขณะที่บางชนิดควรเก็บในอุณหภูมิห้อง การรู้ว่าการใช้ภาชนะปิดสนิทและถุงซิปล็อคจะสามารถช่วยรักษาความสดของอาหารได้นานขึ้น นอกจากนี้ การใช้ภาชนะที่มีช่องระบายอากาศยังช่วยป้องกันการเน่าเสียของผักผลไม้ได้อีกด้วย
แม้ว่าเราจะรู้สึกว่าขยะเศษอาหารเป็นเรื่องที่น่ารังเกียจ แต่ความจริงแล้วขยะเศษอาหารหลายชนิดสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้ หากเรามีความรู้ความเข้าใจที่มากพอ อยากเช่น เปลือกผักผลไม้ แทนที่จะทิ้งก็สามารถนำมาต้มเป็นน้ำซุปหรือทำน้ำหมักผักได้ ขนมปังเก่าสามารถนำมาทำเป็นขนมปังกรอบ หรือเศษผักผลไม้สามารถนำมาทำปุ๋ยหมักเพื่อใช้ในการเกษตรเป็นการลด food waste ได้อีกด้วย
เพราะอาหารที่เหลือจากมื้อก่อนๆ สามารถนำมาดัดแปลงเป็นเมนูใหม่ได้ ถ้าเรามีการเก็บรักษาที่ดี อย่างเช่น ข้าวสวยที่เหลือจากมื้อที่แล้วสามารถนำมาทำข้าวผัดหรือข้าวต้มในมื้อต่อไปได้ เนื้อสัตว์ที่เหลือสามารถนำมาแปรรูปกลายเป็นเบคอน แฮมหรือไส้กรอกได้ การดัดแปลงอาหารเหลือทิ้ง จะช่วยลดการทิ้งอาหารและช่วยสร้างเมนูที่หลากหลายให้เรารู้สึกไม่น่าเบื่อในการรับประทานอาหารได้
ในปัจจุบัน อาหารเหลือทิ้งที่ยังมีคุณภาพดี ไม่เน่าเสีย ทั้งจากการทำอาหารภายในบ้านหรือจากร้านอาหารนั้นก็สามารถนำไปบริจาคเพื่อลด food waste ได้เช่นกัน เพราะอย่าลืมว่าบนโลกนี้ก็ยังมีคนที่ต้องการอาหารเหลือทิ้งจากเราอยู่ อาหารเหลือจึงไม่จำเป็นที่จะต้องจบลงที่การทิ้งให้กลายเป็นขยะเสมอไป ไม่ว่าจะเป็นองค์กรการกุศล ธนาคารอาหาร หรือเพื่อนบ้านของเราก็ตาม การบริจาคอาหารจึงเป็นวิธีที่ไม่เพียงแต่ช่วยลดขยะอาหารบนโลกนี้ แต่ยังช่วยสร้างความสุขให้กับคนอื่นที่ขาดแคลนอาหารได้อีกด้วย
ปัจจุบันก็มีแอปพลิเคชันและเทคโนโลยีที่ช่วยให้การจัดการอาหารและลด food waste เป็นเรื่องที่ง่ายและสามารถทำได้ทุกวัน เช่น แอปที่ช่วยในการวางแผนเมนูและรายการซื้อของ แอปที่เตือนวันหมดอายุของอาหาร และแอปที่ช่วยในการบริจาคอาหารจากที่บ้าน การใช้เทคโนโลยีเหล่านี้จะช่วยให้เราสามารถจัดการอาหารได้อย่างมีประสิทธิภาพและลดขยะอาหารได้อย่างปริมาณมหาศาล ซึ่งวิธีนี้เป็นวิธีที่แนะนำสำหรับผู้ที่กำลังเริ่มต้นในการลดขยะอาหาร เพราะเป็นวิธีที่ง่ายและค่อยๆ ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของเราได้อย่างมีประสิทธิภาพ
ภูมิปัญญาไทยนั้นก็มีเรื่องของการถนอมอาหารที่ช่วยให้เราได้ยืดอายุของอาหารและได้เป็นเมนูใหม่ๆ ที่มีความอร่อยไม่แพ้กับอาหารสดอีกด้วย โดยการเรียนรู้วิธีการถนอมอาหาร เช่น การแช่แข็ง การหมักดอง การตากแห้ง และการเก็บในน้ำมันหรือเกลือ จะช่วยยืดอายุการเก็บรักษาอาหารและลดการเกิด food waste ได้ นอกจากนี้ การถนอมอาหารยังช่วยให้เรามีอาหารสำรองในยามฉุกเฉินและสามารถเก็บไว้ใช้ได้นานขึ้น
สุดท้ายแล้ว สิ่งที่จะสามารถช่วยลดขยะอาหารให้กับโลกได้อย่างยั่งยืนก็คือการรณรงค์และสร้างความตระหนักรู้เรื่องการลดขยะอาหาร ให้กับทุกๆ คนในสังคม ไม่ว่าจะเป็นในชุมชน โรงเรียน หรือสถานที่ทำงาน การรณรงค์และสร้างความตระหนักรู้เหล่านี้จะช่วยสร้างวัฒนธรรมการใช้ทรัพยากรอย่างมีความรับผิดชอบ
โดยอาจจะเริ่มจากการบอกต่อกับคนใกล้ตัว หรือการจัดกิจกรรมและการสื่อสารเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับผลกระทบของขยะอาหาร และช่วยเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับวิธีลดขยะจะช่วยให้ทุกคนในสังคมตระหนักและร่วมมือกันในการลดขยะอาหารได้
อย่างไรก็ตาม วิธีลดขยะอาหาร (food waste) ทั้ง 10 วิธีนี้ก็เป็นวิธีที่ง่ายและสามารถทำได้จริง เพราะการลดขยะอาหารเป็นสิ่งที่ทุกคนสามารถทำได้ในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่การวางแผนการซื้อ การจัดเก็บอาหารอย่างถูกวิธี การใช้เศษอาหารให้เกิดประโยชน์ และการเรียนรู้วิธีการถนอมอาหาร ซึ่งเป็นวิธีที่มีประสิทธิภาพในการลดขยะอาหารและช่วยลดโลกร้อน
อีกทั้งสิ่งที่สำคัญที่สุดอย่างการรณรงค์และสร้างความตระหนักในสังคมจะช่วยให้เราร่วมมือกันสร้างโลกที่ยั่งยืนและเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อมมากขึ้น การลงมือทำแม้เพียงเล็กน้อยในแต่ละวัน ก็จะสามารถสร้างผลกระทบที่ยิ่งใหญ่ในการลดขยะอาหารและปกป้องโลกของเราให้มีอนาคตที่ยั่งยืนมากขึ้นได้
มาร่วมสร้างผลกระทบที่ยั่งยืนและยิ่งใหญ่ให้กับโลก กับบัตรเครดิต กรุงศรี ที่มีโปรโมชั่นผลิตภัณฑ์และบริการ เพื่อความยั่งยืน ให้คุณมีไลฟ์สไตล์ที่เป็นมิตรกับโลกได้อย่างง่ายๆ โดยสามารถศึกษารายละเอียดโปรโมชั่นและรายละเอียดของผลิตภัณฑ์ได้ที่ https://www.krungsricard.com/th/promotion/category/esg
